پیش از پرداختن به موضوع طراحی و ساخت شهرک ویلایی سرخرود، لازم است تا به ریشه های شکل گیری این ایده پرداخته شود. رشد شهرنشینی و تراکم بالای ساخت و ساز به ویژه در کلانشهرها باعث شده است تا آپارتمانهای مسکونی به عنوان نخستین گزینه اسکان جمعیت ساکن در شهرها مطرح شوند. برجها و آسمان خراش های بلند مرتبه گزینه های مدرنتری هستند که پهنه افقی شهرها را به حالتی عمودی تغییر داده و بدین ترتیب جمعیت بیشتری را در سطح شهر اسکان میدهند. زندگی در آپارتمانها و برجها تغییراتی را در مقایسه با زندگی در خانه های سنتی با خود به همراه داشت. تفاوت در سبک زندگی مدرن و سنتی، امکاناتی را از شهرنشینان گرفت و در عوض امکاناتی دیگر به آنها هدیه کرد. برای مثال حریم خصوصی، برخورداری از حیاط و خانه های ویلایی با متراژ بالا، جای خود را به خانه ای کوچکتر با امکاناتی مدرن داد. با این وجود ساعات کار طولانی مدت و خستگی حاصل از آن و همچنین آلودگی هوا و سروصدای زیاد، شهرنشینان را به سمت فضاهایی خارج از محدوده شهرها سوق داد تا به صورت موقت و یا دائم در آنجا ساکن شده و آرامش از دست رفته خود را بازیابند. حرکت به سمت طراحی و ساخت شهرک ویلایی یکی از راه حلهایی است که ساکنین کلانشهرها را به سوی تجربه ای متفاوت با آپارتمان نشینی سوق داده است. همجواری با طبیعت، آرامش محیط، پاکیزگی هوا و عدم بلندمرتبه سازی موجب بالا رفتن میزان استقبال از این شهرکها شده است. همچنین اصول مورد استفاده در طراحی مدرن شهرک ویلایی و به کارگیری تکنولوژیهای روز در آنها، موجب محبوبیت آن در میان مردم شده است. اگرچه این شهرکها نیز همانند شهرها تابع قوانین خاصی برای ساکنین خود هستند ولی با این وجود، طراحی صحیح، اصولی و هدفمند آنها باعث خواهد شد تا ساکنین آنها از رفاه، آسایش و تجربه های فضایی خاص و منحصر به فرد بهره مند شوند.
مطلب پیشنهادی: معماری مدرن ویلا
ایده اولیه طراحی و ساخت شهرک ویلایی سرخرود با هدف ایجاد فضایی آرام برای ساکنانش و همچنین حداکثر استفاده از محیط طبیعی بستر خود، شکل گرفت. چالش اصلی طراحان، برخورداری هر ویلا از دیدی مناسب به ساحل در عین حفظ حریم خصوصی بود. اما این دغدغه از کجا شکل گرفت؟
پاسخ این سوال که در واقع نقطه آغاز طراحی و ساخت شهرک ویلایی سرخرود محسوب میشود را باید در موضوعاتی جست که شاید در دنیای مدرن امروز کمتر مورد توجه قرار می گیرند. ایجاد احساس آرامش و تعلق به فضا، باعث افزایش رضایت ساکنان و مصرفکنندگان یک بنا و یا ساختمان میشود. حفظ حریم خصوصی یکی از مهمترین مواردی است که میتواند باعث این احساس شود. این حریم در معماری تاریخی ایران و به ویژه در خانه ها، با بستن دیوارهای بیرونی بنا و ایجاد یک میانسرا به دست می آمد. تمام بخشهای مختلف خانه رو به این میانسرا داشته و به همین سمت باز میشدند. شاید امروزه دیگر نتوان از روشهای معماری سنتی در طراحی استفاده کرد. در واقع برای پاسخ به موضوعی که از گذشته دغدغه مردم و معماران بوده، باید به دنبال راه حلی متناسب با زمان حال بود.
احجام چگونه در طراحی و ساخت شهرک ویلایی سرخرود ایفای نقش میکنند؟
امکانات مدرن به کار رفته در طراحی مدرن شهرک ویلایی و طراحی و ساخت ویلا علاوه بر پاسخگویی به نیازهای ساکنان خود، باعث ایجاد نگاه و پاسخی نو به دغدغه های همیشگی شهروندان است. تودههای حجمی بازیگران اصلی در فرآیند کانسپت پردازی هستند. برای دستیابی به راه حل و پاسخ نهایی این پروژه به نیازهای موجود، تعریف دستور زبانی مشترک برای چگونگی برخورد با این احجام موضوعی حائز اهمیت بود.
به کارگیری احجام سفید رنگ و توده ای، در طراحی مدرن شهرک ویلایی چهرهای آرام و یکپارچه به آن داده است. این حجمها تداعی کننده فیگور هایی هستند که علاوه بر حفظ شخصیت مستقل خود، نسبت به یکدیگر نیز واکنش و جهت گیری دارند.
پیشنهاد میشود برای کسب اطلاعات بیشتر درباره طراحی ویلای دوبلکس مدرن، روی لینک کلیک نمایید.
مطلب پیشنهادی: طراحی ویلا در تورنتو
در قدم اول طراحی و ساخت شهرک ویلایی، این احجام به صورت مجموعه های چهارتایی در کنار یکدیگر جانمایی شدند. ویلاهای واقع در هر مجموعه، نیازمند برخورداری از دید مناسب به محیط بیرون و به خصوص ساحل هستند. همچنین در مراحل طراحی حفظ حریم و محدود کردن دید هر بلوک به بلوک دیگر نیز موضوع مهمی بود که می بایست به آن توجه شود. برای محدود کردن دید و اشراف بلوکهای همسایه، احجام با کمی چرخش به یکدیگر پشت کردهاند. اما این بدان معنی نیست که ارتباط آنها با یکدیگر به طور کامل قطع گردیده است. یکپارچگی میان ویلاهای شهرک از طریق کانسپت پردازی اصولی و ایجاد ترکیبی چشم نواز میان حجمها حفظ شده است، یکی از بهترین فرایند ها در طراحی ویلا ۲۰۲۲ این مورد میباشد.
هر بلوک چه در ساختار چهارتایی و چه در کل مجموعه دارای جایگذاری دقیق و هدفمند است. جانمایی و ترکیب حجمها به گونه ای است که در نهایت طراحی مدرن شهرک ویلایی سرخرود از بافتی منسجم و یکپارچه برخوردار باشد. در مواردی که برقراری تعامل برای حفظ این انسجام لازم به نظر میرسید، از قابلیتهای فرمی در طراحی استفاده شده است؛ چرخش و جهت گیری دیوارها و شیب سقفها از جمله مواردی هستند که در حفظ یکپارچگی، هماهنگی و ایجاد گفتگو میان احجام در فرآیند طراحی و ساخت شهرک ویلایی از آنها استفاده شده است. به عبارت بهتر هر بلوک نقش قطعه ای از یک پازل را دارد که در صورت حذف آن، یکپارچگی و انسجام تمام مجموعه از دست خواهد رفت.
توجه به سلسله مراتب فضایی در روند طراحی و ساخت شهرک ویلایی
کیفیت فضایی در بخشهای مختلف این شهرک، هم در فضای داخلی و هم در فضای بیرونی ویلاها موضوع مهم دیگری است که در طراحی مدرن شهرک ویلایی سرخرود به آن توجه شده است. سلسله مراتب قرارگیری فضاهای معماری به نحوی است که ساکنان هر ویلا بتوانند کیفیت فضاهای باز، نیمهباز و بسته را همزمان با حفظ حریم خصوصی خود تجربه کنند. همچنین ویلاهای طراحی شده در این شهرک دارای بامهای سبزی هستند که دیدی مناسب به سمت دریا را در عین حفظ حریم بلوکهای مجاور فراهم میکنند.
طراحی و ساخت شهرک ویلایی سرخرود در قالب پنج تیپ ویلا تعریف شده است. هر کدام از این گونه ها دارای ویژگی هایی است که باعث تمایز از آن از دیگری میشود. اما در عین حال ایده و برنامه فیزیکی دنبال شده در طراحی مدرن شهرک ویلایی، از اصولی تقریبا یکسان پیروی میکند.
تیپهای طراحی شده در شهرک به ترتیب دارای ویژگیهای زیر هستند:
تیپ 1: این مجموعه شامل 14 بلوک در طراحی و ساخت شهرک ویلایی سرخرود بوده و در کنار بلوار میانی و اصلی شهرک قرار گرفته است. این تیپ از ویلاها دارای زیربنای 435 مترمربع و تراکم متوسط 37 درصد هستند. از ویژگیهای مهم گونه اول، طراحی نورگیر سقفی برای تامین روشنایی فضاهای پشتی بنا است.
تیپ 2: این مجموعه نیز در طراحی مدرن شهرک ویلایی شامل 14 ویلا است که در کنار دیوار های داخلی شهرک جانمایی شدهاند. ویلاهای قرار گرفته در این مجموعه، به ترتیب دارای زیربنای 497 مترمربع و تراکم متوسط 35 درصد، 465 مترمربع و تراکم متوسط 37 درصد و 455 مترمربع و تراکم متوسط 40 درصد هستند. شومینهای در کنار ورودی استخر در طبقه همکف و با رنگی متضاد، نقش عنصری مرکزی در ویلاهای تیپ 2 را بر عهده دارد.
تیپ 3: این مجموعه شامل 15 بلوک در طراحی و ساخت شهرک ویلایی، با زیربنای 456 مترمربع و تراکم متوسط 36 درصد است. در طراحی ویلا های تیپ 3، آشپزخانه و نشیمن به لحاظ بصری و فرمی با یکدیگر ادغام شده و فضایی مینیمال را به وجود آوردهاند.
تیپ 4: بلوکهای این مجموعه در طراحی و ساخت شهرک ویلایی در کنار دیوارههای خارجی قرار گرفته و شامل 16 ویلا با مساحت 458 مترمربع زیربنا و تراکم متوسط 39 درصد است.
تیپ 5: در نهایت بلوکهای واقع در تیپ 5 شامل 7 ویلا بوده که در ضلع جنوب غربی سایت شهرک واقع شده است. ویلاهای تیپ 5 دارای 432 مترمربع زیربنا و و تراکم متوسط 37 درصد هستند.
معماری فضاهای داخلی در روند ایده پردازی، طراحی و ساخت شهرک ویلایی سرخرود، رویکردی مینیمال را دنبال میکند. هر پنج تیچ ویلا دارای سه سطح ارتفاعی هستند. در طبقه همکف فضاهایی از جمله استخر، آشپزخانه و نشیمن و در طبقات اول و دوم اتاق خوابها، تراس و بام سبز جانمایی شده است. اصل در طراحی مدرن شهرک ویلایی بر کاربردی بودن فضاها در عین سادگی و برخورداری از زیبایی بصری بود؛ موضوعی که در جای جای این پروژه به خوبی مورد توجه قرار گرفته است.
مطلب پیشنهادی: طراحی ویلا باغ
روند حجم پردازی در طراحی مدرن شهرک ویلایی به این صورت است که چرخش حجمها تنها در سطح و نمای بیرونی آنها رخ نداده است. بلکه امتداد صفحات بیرونی بر فضای داخلی نیز تاثیرگذار بوده و دیوارهای داخلی به جای آن که حالتی صلب با زاویه قائمه داشته باشند، دارای فرمی منحنی، نرم و سیال هستند. فرم این دیوارها باعث شده تا فضاهای داخلی به جای آن که پشت سر یکدیگر ردیف شوند، درون یکدیگر جریان داشته و کیفیت فضایی متنوعی را به وجود آورند. موضوع مهم دیگر در طراحی داخلی، پیروی شکل کمدها، راه پله ها و دکورها از خطوط منحنی دیوارها است. این روش طراحی مدرن شهرک ویلایی باعث شکل گیری مجموعه ای منسجم در معماری داخلی شده است.
طراحی یک وید باعث ایجاد ارتباط بصری و پیوستگی عمودی در طبقات شده است. نصب آویزهایی که از طبقه بالا تا همکف ادامه دارند، باعث تاکید بر این پیوستگی گردیده است. استفاده از این موتیفها در طراحی مدرن شهرک ویلایی تاکیدی است بر این موضوع که یکپارچگی فضاها نه فقط در پلان و سیرکولاسیون افقی، بلکه در سلسله مراتب عمودی طبقات نیز وجود دارد.
بیراه نیست اگر بگوییم همانطور که در جانمایی توده های حجمی در طراحی مدرن شهرک ویلایی سرخرود، حضور هر حجم ضروری بوده و حذف آن باعث برهم خوردن یکپارچگی کل طرح میشود، در طراحی فضاهای داخلی نیز هر بخش به شکلی در پلان قرار گرفته است که حذف آن باعث ناقص شدن سازمان فضایی میشود.
طراحی و ساخت شهرک ویلایی سرخرود در پاسخ به نیاز ایجاد مجموعه ای با هدف افزایش رفاه و کیفیت زندگی کسانی است که این منطقه را برای سکونت انتخاب میکنند. این پروژه به دنبال رسیدن به دو هدف مهم است؛ استفاده حداکثر ساکنین از محیط طبیعی و به ویژه برخورداری از دید و منظر به سمت دریا و همچنین حفظ حریم خصوصی هر ویلا نسبت به همسایگانش.
کانسپت و ایده طراحی و ساخت شهرک ویلایی با محوریت پاسخگویی به این دو مسئله شکل گرفت. کنار هم قرار گرفتن ردیفی از تودههای حجمی که از قاعده و دستور زبانی مشترک پیروی می کنند، پایه و اساس طراحی این مجموعه هستند. این قاعده مشترک در نهایت باعث ایجاد مجموعه ای شد که علاوه بر بازآفرینی و خوانشی مدرن از کیفیت فضایی و سلسله مراتب در معماری سنتی ایران، در هماهنگی کامل با بستر طبیعی خود بوده و آسایش و رفاه ساکنانش را به همراه دارد.