طراحی ویلا یکی از پرطرفدارترین موضوعات برای معماران محسوب می شود، زیرا در پروژه های بزرگ مقیاس، محدودیت هایی وجود دارد که ممکن است مانع بروز خلاقیت معمار شود، اما در پروژههای ویلایی و مسکونی معماران قادر هستند تمام خلاقیت و توانایی خود را با توجه به پتانسیلهای سایت و ویژگیهای منحصربهفرد هر پروژه به کار گیرند.
انتاریو، مهمترین استان کانادا، در نیمه شرقی این کشور واقع شده و تورنتو به عنوان مرکز این استان، با برخورداری از موقعیت مکانی ویژه و همچنین حضور آخرین تکنولوژیهای روز یکی از مهمترین مراکز ظهور جدیدترین دستاوردهای معماری محسوب میشود. در میان ساختمانهای این شهر، از معماری جرجی (Georgian) قرن 19 تا معماری مدرن، پست مدرن در قرن 21 و معماری هوشمند معاصر به چشم میخورد و همین امر باعث شده که تورنتو به عنوان یکی از قطبهای جدیدترین دستاوردهای معماری جهان محسوب شود. علاوه بر پیشرفتهای تکنولوژیک، ویژگیهای طبیعی تورنتو نیز شرایط مناسبی را برای علاقه مندان به زندگی در محیطی طبیعی فراهم کرده و نزدیکی به دریاچهها و جنگلهای بکر به ویژه در نواحی شمالی تورنتو، موجب شکل گیری مناطق مسکونی بزرگی شده است. در این میان اما الهام معماران از شرایط طبیعی و ارائه طرح هایی که طبیعت را در آغوش گرفته و آن را به درون خود می خواند، نکته ای قابل توجه بوده و به خصوص بستری مناسب برای معماران علاقهمند به طراحی ویلا در تورنتو ایجاد کرده است.
مطلب پیشنهادی: طراحی و معماری ویلا
بر همین اساس در ادامه دو نمونه از ویلاهای طراحی شده در تورنتو که به طور خاص بر پیوند با شرایط طبیعی تاکید دارند، بررسی شده است. در هر کدام از این نمونه ها نحوه پردازش حجم، طراحی فضای داخلی و انتخاب مصالح در راستای ایجاد یکپارچگی و انسجام حداکثری با محیط طبیعی صورت گرفته است.
سبک معماری رایج در منطقهای که ویلای Lily Pad در آن واقع شده است، از الگوها و کیفیتهای به خصوصی تبعیت میکند. منطقه ماسکوکا واقع در شمال تورنتو، به دلیل وجود رودخانه و دریاچههای بیشمار، کلبهها، سوناها و پلاژهای نزدیک به دریاچه، در میان بومیان و توریستها شهرت بسیار دارد. ویلای Lily Pad در کنار دریاچه روسو (Rosseau) قرار گرفته و نحوه طراحی آن در ترکیب با معماری بومی ماسکوکا و معماری مدرن، موجب شکلگیری مسیری ممتد از فضاهای داخلی و خارجی در راستای مسیر دریاچه شده است.
حجم ویلا از دو مکعب کشیده تشکیل شده است که به صورت صلیبی روی هم قرار گرفته و با ادامه یافتن دو انتهای این مستطیلها، فضایی مربعی شکل پدید آمده است. مسیر بیرونی همراستا با سیرکولاسیون داخلی حرکت کرده و به تدریج با ارتفاع گرفتن از طبقه همکف، به تراسهای طبقه فوقانی میرسد (این مسیر توسط آسانسور نیز قابل دسترسی است).
در پروژه طراحی ویلا در تورنتو، معماران سندرز برای طراحی اتاقهای خواب، تراسها و سقف از معماری کشورهایی مانند مراکش الهام گرفتهاند که تراس عنصر مهمی در آن محسوب میشود. همچنین نحوه طراحی سیرکولاسیون از طبقه همکف تا بام نیز به وضوح از معماری ویلا ساوای (Savoye) لوکوربوزیه برگرفته شده و مسیری پر از ماجراجویی، اتفاقات و احساسات متفاوت است.
دسترسیهای مختلفی برای رسیدن از طبقه همکف به آخرین طبقه در نظر گرفته شده است که هر یک به نوعی خلاقانه در فضای سایت میچرخند، فرو میروند و یا پیچ میخورند تا در نهایت به بام برسند. پلان خلاقانه ویلا نیز خود مسیر دسترسی دیگری از محوطه به طبقات را در اختیار ما قرار میدهد. به نحوی که با عبور از کنار چهار سوئیت، در محل رسیدن طبقه همکف به طبقه اول، فضایی مینیمال به عنوان نشیمن ایجاد کرده و در نهایت به اتاق سرگرمی محبوب کارفرما میرسد.
چشمگیرترین ویژگی Lily Padبه عنوان نمونه خلاقانه ای از طراحی ویلا در تورنتو که آن را مستقیما به دریاچه و طبیعت پیرامونش متصل میکند، راهپله خارجی بزرگی است که در بخش جلویی ساختمان قرار گرفته و ارتباطی مستقیم میان محوطه مقابل طبقه همکف تا فضای چندکاربره در طبقه اول به وجود میآورد. این فضای چند منظوره در معماری بومی منطقه با عنوان اتاق ماسکوکا شناخته میشود، فضایی که از آن به عنوان اتاق نشیمن، ناهارخوری و دورهمی در کنار شومینه استفاده میشود و برای اهداف مختلف، اعضای خانواده را در محیطی منعطف و شناور بر فراز منظره بینظیر دریاچه، دور هم جمع میکند. با باز بودن دربهای کشویی این محل در فصول گرم سال، فضای راهپله به نوعی با فضای چند منظوره داخلی ادغام شده و به ساکنان اجازه میدهد که با حضور در این تراس دیدی منحصر به فرد به دریاچه داشته باشند.
شومینه، فضای باز مرکزی ویلا را به دو قسمت تقسیم میکند و در یک طرف آن آشپزخانه و در طرف دیگر سوییت مستر قرار میگیرد. سوئیت مستر در قسمت انتهایی پل معلق طبقه اول قرار دارد و به نوعی بر فراز حجم اصلی ویلا واقع شده است. مکانیابی بازشوهای این سوئیت در بالاترین نقطه سایت، مطابق با اصول طراحی ویلا در تورنتو انجام شده است که به نوعی حس حضور در ایستگاه نگهبانی بر فراز دریاچه را منتقل میکند.
معماری داخلی ویلای Lily Pad نیز همانند فضای بیرونی آن، تحت تاثیر دریاچه روسو و در جهت واکنش به حضور آن است، به نحوی که در انتخاب عناصر تشکیل دهنده فضای داخلی، مبلمان و پالت رنگی، به خوبی میتوان الهام از آب ماسه را احساس کرد.
به حداقل رساندن تنوع مصالح مورد استفاده در ویلای Lily Pad به عنوان نمونه ای از جدیدترین طراحی ویلا در تورنتو، با رویکرد ایجاد حس آرامشی مشابه حضور در دل طبیعت صورت گرفته است. در کنار رنگهای خنثی که در بیشتر بخشهای ویلا مورد استفاده گرفته است، برای تجهیزاتی مانند سینک دستشویی و یا شومینه نیز از مصالحی با طرحهای موجدار و رنگهایی مشابه رنگ آب دریاچه استفاده شده تا ادغام با طبیعت به بهترین نحو در این ساختمان صورت گیرد. نورپردازی هوشمندانه و ملایم فضاهای داخلی نیز بر اتمسفر آرام ویلا افزوده و تنها در نقاطی خاص به تاکید بر مصالح یا مبلمان میپردازد.
مطلب پیشنهادی: طراحی ویلا باغ
در منطقه جنگلی حومه شهر، خانه آبشار یکی از بهترین نمونههای طراحی ویلا در تورنتو با رویکرد پایداری و ادغام با طبیعت است که از مشهورترین پروژههای دفتر معماری پاول راف نیز محسوب میشود. خانه آبشار با واقع شدن در همسایگی جنگل و خانههایی به سبک معماری قدیمی کانادایی، پیوندی منحصربهفرد میان ترکیببندی حجمی و طراحی ساختمانی آگاه به محیط طبیعی پیرامونش ایجاد کرده است.
این ویلا با مساحت 325 مترمربع از مجموعهای از احجام که بر روی یکدیگر سوار شدهاند تشکیل شده است. نمای ویلا با سنگهای سیاه پوشیده شده و پنجرههایی وسیع که برای دریافت حداکثر میزان نور طبیعی به فضای داخلی تعبیه شدهاند، نگاه را به سمت فضای بیرونی خانه سوق داده به خوبی با طبیعت پیرامونش ادغام میشود.
بر اساس گفتههای معماران پاول راف، در ویلای آبشار به عنوان نمونه های جدید از طراحی ویلا در تورنتو، تمام مراحل از اسکیسهای ابتدایی تا انتخاب مصالح و ساخت، براساس رویکردی مبنی بر حفظ محیطزیست طی شدهاند. در پس دیوارهای سیاهرنگ و مدرن این پروژه، خانهای قرار دارد که بخش بزرگی از انرژی لازم خود را با استفاده از انواع ترفندهای هوشمندانه و تکنولوژیک از نور خورشید تامین میکند.
ایده معماران پاول راف برای نما در طراحی ویلا در تورنتو به گونه ای بوده است که در سمت مسیر پیادهرو از 457 قطعه شیشه به ارتفاع 4 متر و ضخامت 19 میلیمتر با الگویی کنگره مانند استفاده شده است. سیستم چیدمان شیشههای این نما با ایجاد بیشترین میزان شکست نور، هم از داخل و هم از پیادهرو چنین احساسی را به بیننده منتقل میکند که توسط امواج آب محاصره شده است.
مطلب پیشنهادی: طراحی ویلای دوبلکس مدرن
از پیادهرو نیز رنگ و انعکاس نور خورشید بر روی شیشهها با رنگ سبز درختان سایت همخوانی دارد و بافت و رنگ آنها به زنده بودن محیط خیابان، به ویژه در فصول سرد و خاکستری سال کمک میکند، موضوعی که نکته بسیار مهمی در طراحی ویلا در تورنتو و ادغام با طبیعت محسوب میشود. از طرفی شکست نور بر روی این قطعات شیشهای مانع از عبور نور از آنها شده و نقش مهمی در حفظ حریم خصوصی فضای داخلی، همزمان با حفظ دید از داخل به منظره بیرون، ایفا میکند.
در روند طراحی ویلا در تورنتو، معماران خانه آبشار بدنههای شیشهای در نمای ساختمان را با هدف استفاده حداکثری از نور خورشید در ضلع جنوبی، طراحی کردهاند که به ویژه در زمستان منجر به گرم شدن فضای داخلی میشود. درست پشت این بدنه شیشهای، دیواری سنگی سرتاسری که در هر سه طبقه امتداد یافته، قرار گرفته است که با جذب نور و گرمای خورشید به معتدل کردن هوای فضای داخلی (به ویژه راهپله) پس از غروب خورشید، کمک میکند. بر روی این دیوار حفرههایی وجود دارد که نور خورشید را به فضاهای پشتی نیز منتقل کند. این موضوع یکی از جدیدترین و خلاقانه ترین ترفندهای معماران پاول راف در طراحی ویلا در تورنتو محسوب میشود. این حفرهها هر یک با اندازهای مشخص و در نقاطی هدفمند قرار گرفتهاند که دید به منظره بیرونی را "قاب" کرده و مسیرهای حرکتی را نیز تعریف میکنند.
مطلب پیشنهادی: طراحی مدرن شهرک ویلایی
یکی از نکات طراحی ویلا در تورنتو که در پروژه خانه آبشار مورد توجه واقع شده است، طراحی هوشمندانه پلان ویلا و جهتگیری آن در محور اصلی طلوع و غروب خورشید است. این موضوع با کاهش 30 درصدی ابعاد ساختمان باعث شده است که علاوه بر حفظ فضای سبز سایت و کاهش میزان مصالح، مصرف انرژی گرمایشی به ویژه در فصول سرد سال، کاهش یابد. مصالح بهکار رفته در ساخت ویلای آبشار، غیر سمی، پایدار و مقاوم هستند. برای مثال در بخش سازه از سیستم پنلهای عایقشده استفاده گردیده که علاوهبر قیمت پایینتر نسبت به سیستمهای مشابه، دارای مقاومت گرمایشی و رطوبتی بالاتری است.
هدف نهایی پروژه خانه آبشار به عنوان نمونهای از طراحی ویلا در تورنتو ، نمایش قدرت معماری به عنوان پلی میان محل سکونت و فعالیت انسانها با طبیعت و زیستگاه سایر موجودات است و تکتک عناصر معماری با هدف افزایش میزان استفاده از انرژی خورشیدی و حفظ طبیعت پیرامون و به حداقل رساندن میزان آسیب به آن طراحی شدهاند.
در دو نمونه بررسی شده شاهد بودیم که چگونه روشهای هوشمندانه طراحی موجب پیوند و یکپارچگی میان بنا و طبیعت شده و به جای آسیب به محیط زیست و یا تخریب آن، معماری در جهت حفاظت از طبیعت شکل گرفته است. معماران با استفاده از رویکردی پایدار و کاهش میزان انرژی مصرفی ساختمان، دست به طراحی ویلا در تورنتو با روشهای خلاقانهای زدهاند که با وجود حفظ ویژگیهای معماری معاصر موفق به ادغام با معماری بومی بستر خود شده است.
طراحی ویلا در تورنتو با وجود داشتن محدودیتهایی نظیر شدت تغییرات آب و هوایی در طی فصول، میتواند در طی یک فرایند طراحی منحصر به فرد، منجر به شکلگیری صورتی نوین از معماری شده که در آن هم از المانهای بومی الهام میگیرد و هم قدمی بزرگ به سوی معماری هوشمند و دوستدار محیطزیست برمیدارد.